wtorek, 7 października 2014

Porównanie religii na terenie Egiptu dawniej i dziś

Religia starożytnego Egiptu

Religia starożytnego Egiptu jest zbiorem politeistycznych wierzeń powstałych przed politycznym zjednoczeniem Egiptu. Egipcjanie stworzyli również rozbudowany system wierzeń pochodzenia świata (kosmogonia), ludzi (antropogenia) i bogów (teogonia). W  religii starożytnego Egiptu najczęściej ukazują się nam: Re (bóg słońca), Ozyrys (bóg śmierci i odrodzonego życia), Izyda (bogini płodności), Horus (bóg nieba), Tot (bóg księżyca) i Anubis (opiekun umarłych).

         Naród egipski oddawał również cześć zwierzętom uznawanym za wcielenia bóstw np. byk Apis w Memfis, baran i gęś w Tebach. Zoomorfizm bóstw egipskich stanowiący cechę charakterystyczną religii ma prawdopodobnie źródło w totemizmie plemiennym.

         Egipcjanie zasłynęli m. in. z mumifikacji zwłok zmarłych. Ciało zmarłego było poddawane wielu „obróbkom” np. usuwaniu mózgu, wyciąganiu wnętrzności z jamy brzusznej, myciu i suszeniu ciała czy obcinaniu włosów w wypadku mężczyzn. Po tych czynnościach ciągnących się miesiącami ciało „wypychano” gliną, piaskiem, trocinami lub mułem zapobiegając jego zapadnięciu się. Na końcu ciało balsamowano i zawijano w liczne bandaże.

Celem mumifikacji było zapewnienie zmarłemu jak najlepszego życia w Krainie umarłych. Do trumn i sarkofagów wkładano przedmioty codziennego użytku, posążki służby (np.. w przypadku faraona), pokarmy, napoje, szaty a nawet broń. To wszystko miało opóźnić oddzielenie się pierwiastka duchowego od ciała.

 

Religia współczesnego Egiptu


                Współcześnie w Egipcie wyróżniamy dwie religie isalm sunnicki (90%) i chrześcijaństwo obrządku koptyjskiego (10%).

         Islam sunnicki jest jednym z trzech głównych ortodoksyjnych odłamów islamu. Opiera się on na Koranie – świętej księdze islamu, analogii, sunnie czyli „drodze postępowania” i zgodnej opinii muzułmańskiej gminy.

„Na sunnę składają się różne "wspomnienia" (hadisy) z życia Proroka i jego przyjaciół, opisany w nich sposób postępowania stał się wzorcem prawa dla sunnitów. Ostatecznie sześć zbiorów hadisów uznano za kanoniczne, najważniejszymi są zbiór Buchariego (zmarł 870) oraz Muslima (zmarł 875).”


         Kościół koptyjski jest odłamem chrześcijaństwa znajdującym się w Egipcie a poza nim w granicach administracyjnych diecezji innych obrządków katolickich.


Porównanie pozycji ekonomicznej Egiptu dawniej i dziś - dziś

Obecnie cała gospodarka Egiptu opiera się na trzech sektorach:
- rolnictwie;
- przemyśle;
- dobrze rozwiniętej turystyce.


Współczesne rolnictwo egipskie nie jest w stanie do końca zaspokoić wewnętrznych potrzeb kraju. Sektor rolniczy jest jednym z najlepiej rozwiniętych gałęzi gospodarki w tym kraju. W egipskim klimacie możliwe są trzy zbiory plonów w ciągu roku: bawełny, która jest głównym produktem eksportowym; roślin spożywczych, oraz trzciny cukrowej, palmy daktylowej i drzewa cytrusowego.
W Egipcie dobrze rozwinięty jest przemysł chemiczny, także przemysł odzieżowy i włókienniczy.
Z bogactw mineralnych największe znaczenie mają: fosforyty i ropa naftowa, która pochodzi ze złóż na półwyspie Synaj. Fosforyty są wydobywane w pobliżu Asuanu.
w Asuanie istnieją huty żelaza i aluminium. Zakłady metalurgiczne znajdują się w Kafr Ad-Dawwar.
Przemysł włókienniczy jest najlepiej rozwinięty. Zaraz po nim przemysł chemiczny i skórzano - obuwniczy.
Ważną rolę w gospodarkach Egiptu pełni Kanał Sueski, który łączy Morze Śródziemne z Morzem Czerwonym. Przepływają nim tankowce, które przewożą ropę naftową z Bliskiego Wschodu do Europy.
Turystyka jest jednym z głównych źródeł dochodowych Egiptu. W 2010 r. przybyło do Egiptu ok. 15 mln turystów.
Ze względu na wzrastające zainteresowanie turystyką nurkową udostępniono także miejscowości wzdłuż zachodniego wybrzeża Morza Czerwonego.
Mimo tego pogarsza się sytuacja ekonomiczna w Egipcie. Różnego rodzaju zamieszki powodują, że turyści nie chcą już odwiedzać tego państwa co prowadzi do zmniejszenia się kapitału zagranicznego. Własne rezerwy finansowe Kairu wystarczą na ok. 3 - 4 miesiące.

Porównanie pozycji ekonomicznej Egiptu dawniej i dziś. - dawniej

Kiedy szukałam informacji na temat pozycji ekonomicznej i handlu zauważyłam, iż jest o tym bardzo mało napisane. 
Ale z tego co udało mi się wyczytać, handel był podstawą. 
W okresie średniego państwa (ok. 2133 - ok. 1786 r. p. n. e) objął Mezopotamię, Morze Egejskie i Azję mniejszą. 
Rozwijające się rybołówstwo wpływało na poprawę sytuacji ekonomicznej państwa. 
Na brzegach Nilu powstawały rozlewiska tworząc mokradła. Rozwijały się tam trzciny, rosły gaje papirusowe, kwiaty i inne rośliny wodne. Obszary te zamieszkiwała ludność trudniąca się myślistwem i rybołówstwem, jednak głównym bogactwem był papirus. Łodygi służyły do budowy szałasów, do wyrabiana sznurów, klatek, koszy i mat. Papirus umożliwiał wytwarzanie podstawowego materiału do cichych i lekkich łodzi rybackich. Wszystkimi tymi rzeczami można było można było handlować. 
Egipt ubogi w złoto, miedź i drewno na pewno dbał o sprawnie działający handel. Z Nubii sprowadzano różnorodne produkty a także zwierzęta. Na początku był to handel wymienny, lecz z czasem faraonom przestało chodzić o zwykłą wymianę, ale o podbicie Nubii. 
Wzdłuż biegu Nilu bardzo dynamicznie rozwijał się handel. Nawiązano stosunki handlowe z kupcami wschodniego regionu Morza Śródziemnego i Bliskiego Wschodu. Aby przejąć kontrolę nad transakcjami Egipcjanie podbili znaczną część Nubii i zbudowali tam warownie dla armii okupujących nowe terytorium. Rosnące obroty handlowe i pokój powiększyły bogactwo i przyczyniły się do rozkwitu sztuk pięknych rzemiosła i literatury.

Mezopotamia- system polityczny dawniej i dziś

Cywilizacja mezopotamska jest najstarszą znaną nam cywilizacją, której osiągnięcia wielce przyczyniły się do powstania współczesnego świata. Dziś potężna Mezopotamia jaką znamy z lekcji historii to teren kilku różnych państw. Jak zmienił się ustrój polityczny od najdawniejszych lat aż do dziś?

Starożytna Mezopotamia

Ustrój polityczny w Mezopotamii był bardzo podobny do tego, który panował w Egipcie, panowała tam bowiem monarchia despotyczna. Tym mianem określamy władzę, którą bezwzględnie sprawuje król i sam podejmuje większość decyzji. Podobnie jak w Egipcie władza była dziedziczna. Mezopotamska despotia wykształciła się z wcześniejszej teokracji jaka tam panowała- oznacza to, że wcześniej głową państwa był kapłan, a sama władza była ściśle związana z religią i bogiem.
To co odróżnia Mezopotamię od Egiptu to fakt, że na terenach imperium sargońskiego i babilońskiego rządził król, a nie tak jak nad Nilem- faraon. Ów król nie podejmował też wszystkich decyzji sam, miał wielu doradców lecz w większości wypadków ostatnie słowo należało do władcy. Król decydował między innymi o:
- losach armii i żołnierzy mezopotamskich
- mianowaniu urzędników
- wypowiadaniu wojen i zawieraniu przymierzy z innymi państwami
- wyrokach w sprawach sądowych, prawach spisanych w kodeksach (pierwszy znany nam spisany kodeks został sporządzony przez króla jednego z imperiów, Hammurabiego)
- budowie nowych sieci irygacyjnych (odgrywających ważną rolę w tamtych czasach)
Król był również odpowiedzialny za składanie ofiar bogom i budowanie nowych świątyń.
Na terenie Mezopotamii władcy większych miast podbijali inne, mniejsze miejscowości tworząc imperia. Każde z nich dzisiaj określilibyśmy mianem państw. W każdym z nich panował inny władca, lecz ustrój polityczny był ten sam- monarchia despotyczna była wiodącym systemem politycznym na terenie całej Mezopotamii. Siła władców imperiów opierała się głównie na sile militarnej, dlatego król sam decydował o losach swojej armii.

Mapa starożytnej Mezopotamii.

Mezopotamia współczesna

Dziś nie używamy terminu Mezopotamia, by określić państwa leżące na terenie dawnych imperiów. Wśród nich możemy wyróżnić Irak, Iran, Syrię i Turcję.W Turcji i Iraku obecnie panuje demokracja parlamentarna, co znaczy, że obywatele wybierają parlamentarzystów, którzy w ich imieniu przeprowadzają głosowanie (wybiera się rząd, premiera oraz prezydenta). Iran przyjął ustrój łączący nowoczesną demokrację z religijną dyktaturą i od tego czasu propaguje się jako "pierwsza demokracja Bliskiego Wschodu"*. Zarówno Syria jak i Irak nie są teraz politycznie ustabilizowanymi państwami (choć Irak stara zachować się swoją demokrację parlamentarną) ze względu na wojny domowe, które obecnie tam panują.

Mapa Bliskiego Wschodu


Co różni te systemy?

Monarchia despotyczna połączona z teokracją z pewnością nie jest lepsza od demokracji parlamentarnej (przyjmuję ją jako najbardziej stabilny system państw Bliskiego Wschodu). Obywatele mimo, że sami nie uczestniczą w wolnych wyborach mają prawo do głosowania na swoich przedstawicieli, którzy mają wybrać najlepszego kandydata na głowę państwa.

Korzyści ze zmiany systemu politycznego (na przykładzie demokracji parlamentarnej):

- Obywatele sami decydują o przedstawicielach, którzy za nich będą głosowali w wyborach.
- Władza nie jest dziedziczna.
- Istnieje rząd, ministrowie wobec czego jeden człowiek (dawniej król) nie jest odpowiedzialny za wszystko co dzieje się w kraju.
- Państwa mezopotamskie są samodzielne, nie tworzą imperiów i mają szansę suwerennie się rozwijać

~~*~~*~~*~~
PRZYPISY:

* Myśl zaczerpnięta z: http://pl.wikipedia.org/wiki/Ustr%C3%B3j_polityczny_Iranu
W pracy zostały wykorzystane źródła niezawarte w planie badawczym (pozostałe tam figurują):

http://pl.wikipedia.org/wiki/Turcja
http://pl.wikipedia.org/wiki/Ustr%C3%B3j_polityczny_Iranu

Zdjęcia pochodzą z:
1. http://avehistorica.edu.pl/artykul-3-mezopotamia___warunki_naturalne_i_krainy_historyczne.html
2. http://www.medycynatropikalna.pl/info/89/zagrozenia-bliski-wschod