wtorek, 7 października 2014

Mezopotamia- system polityczny dawniej i dziś

Cywilizacja mezopotamska jest najstarszą znaną nam cywilizacją, której osiągnięcia wielce przyczyniły się do powstania współczesnego świata. Dziś potężna Mezopotamia jaką znamy z lekcji historii to teren kilku różnych państw. Jak zmienił się ustrój polityczny od najdawniejszych lat aż do dziś?

Starożytna Mezopotamia

Ustrój polityczny w Mezopotamii był bardzo podobny do tego, który panował w Egipcie, panowała tam bowiem monarchia despotyczna. Tym mianem określamy władzę, którą bezwzględnie sprawuje król i sam podejmuje większość decyzji. Podobnie jak w Egipcie władza była dziedziczna. Mezopotamska despotia wykształciła się z wcześniejszej teokracji jaka tam panowała- oznacza to, że wcześniej głową państwa był kapłan, a sama władza była ściśle związana z religią i bogiem.
To co odróżnia Mezopotamię od Egiptu to fakt, że na terenach imperium sargońskiego i babilońskiego rządził król, a nie tak jak nad Nilem- faraon. Ów król nie podejmował też wszystkich decyzji sam, miał wielu doradców lecz w większości wypadków ostatnie słowo należało do władcy. Król decydował między innymi o:
- losach armii i żołnierzy mezopotamskich
- mianowaniu urzędników
- wypowiadaniu wojen i zawieraniu przymierzy z innymi państwami
- wyrokach w sprawach sądowych, prawach spisanych w kodeksach (pierwszy znany nam spisany kodeks został sporządzony przez króla jednego z imperiów, Hammurabiego)
- budowie nowych sieci irygacyjnych (odgrywających ważną rolę w tamtych czasach)
Król był również odpowiedzialny za składanie ofiar bogom i budowanie nowych świątyń.
Na terenie Mezopotamii władcy większych miast podbijali inne, mniejsze miejscowości tworząc imperia. Każde z nich dzisiaj określilibyśmy mianem państw. W każdym z nich panował inny władca, lecz ustrój polityczny był ten sam- monarchia despotyczna była wiodącym systemem politycznym na terenie całej Mezopotamii. Siła władców imperiów opierała się głównie na sile militarnej, dlatego król sam decydował o losach swojej armii.

Mapa starożytnej Mezopotamii.

Mezopotamia współczesna

Dziś nie używamy terminu Mezopotamia, by określić państwa leżące na terenie dawnych imperiów. Wśród nich możemy wyróżnić Irak, Iran, Syrię i Turcję.W Turcji i Iraku obecnie panuje demokracja parlamentarna, co znaczy, że obywatele wybierają parlamentarzystów, którzy w ich imieniu przeprowadzają głosowanie (wybiera się rząd, premiera oraz prezydenta). Iran przyjął ustrój łączący nowoczesną demokrację z religijną dyktaturą i od tego czasu propaguje się jako "pierwsza demokracja Bliskiego Wschodu"*. Zarówno Syria jak i Irak nie są teraz politycznie ustabilizowanymi państwami (choć Irak stara zachować się swoją demokrację parlamentarną) ze względu na wojny domowe, które obecnie tam panują.

Mapa Bliskiego Wschodu


Co różni te systemy?

Monarchia despotyczna połączona z teokracją z pewnością nie jest lepsza od demokracji parlamentarnej (przyjmuję ją jako najbardziej stabilny system państw Bliskiego Wschodu). Obywatele mimo, że sami nie uczestniczą w wolnych wyborach mają prawo do głosowania na swoich przedstawicieli, którzy mają wybrać najlepszego kandydata na głowę państwa.

Korzyści ze zmiany systemu politycznego (na przykładzie demokracji parlamentarnej):

- Obywatele sami decydują o przedstawicielach, którzy za nich będą głosowali w wyborach.
- Władza nie jest dziedziczna.
- Istnieje rząd, ministrowie wobec czego jeden człowiek (dawniej król) nie jest odpowiedzialny za wszystko co dzieje się w kraju.
- Państwa mezopotamskie są samodzielne, nie tworzą imperiów i mają szansę suwerennie się rozwijać

~~*~~*~~*~~
PRZYPISY:

* Myśl zaczerpnięta z: http://pl.wikipedia.org/wiki/Ustr%C3%B3j_polityczny_Iranu
W pracy zostały wykorzystane źródła niezawarte w planie badawczym (pozostałe tam figurują):

http://pl.wikipedia.org/wiki/Turcja
http://pl.wikipedia.org/wiki/Ustr%C3%B3j_polityczny_Iranu

Zdjęcia pochodzą z:
1. http://avehistorica.edu.pl/artykul-3-mezopotamia___warunki_naturalne_i_krainy_historyczne.html
2. http://www.medycynatropikalna.pl/info/89/zagrozenia-bliski-wschod

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz